Le royaume de débrouillardise

Een routineuze week! Ondanks de vaste structuur en de beperking in zowel tijd als ruimte toch weer heel wat indrukken.

Youssouf nam me mee de stad in omdat ik toch wat inkopen wou doen en de vrije martkwaarde aan den lijve wou ondervinden. Rijst alleen in grote zakken te vinden, dus maar pasta in de plaats gekocht, verder wat prul in blik voor als ik hier savonds zit en natuurlijk mango’s op de markt. Die smaken trouwens voortreffelijk!
In kampala had ik een GSM gekocht, maar hier hebben ze natuurlijk weer europese stopcontacten, dus had een andere oplader nodig. Vertelde dit aan Youssouf, en terwijl ik op de markt stond verdween hij. Na een paar minuten kwam hij terug, weetikveel vanwaar, met een oplader. We hebben die dan getest ergens, en die werkte. Ongelooflijk, maar hoewel er hier niks is, vind je alles! Je moet alleen weten waar te zoeken.

Voel dat ik mijn terminologie van ver- en bewonderende termen heb opgebruikt. Woorden schieten vaak tekort om te beschrijven hoe ik het hier vind. Stoffig is maar 1 woord, terwijl er zoveel gradaties zijn. Stof in je neus als je ademt en een beetje prikt. Een ander soort stof waar vooral je ogen last van hebben komt savonds opzetten. Als je smorgens opstaat is het exceptioneel frisser en ‘klaar’ maar als je dan water drinkt proef je toch weer dat je in de woestijn zit. Als de mensen hier arabisch spreken is het precies alsof ze spreken met zand in hun keel. Het kruipt overal, en kan er maar 1 woord voor vinden hoewel er meerdere zouden moeten zijn.
Ook de warmte. Er is gewone warmte, koele warmte, natte warmte, misselijkmakende warmte, houten en betonnen warmte… Vergelijk het met Bubba uit forest gump die garnalen aan het opnoemen is!

Op het domein zijn er drie generatoren die ons bijna altijd van elektriciteit voorzien en er speelt dus continue een zacht geronk in de oren.
Als ik zuinig ben met water kan ik me om de twee dagen ‘douchen’ Nat maken, inzepen, afspoelen. Ik doe dit tegenwoordig in de late namiddag aangezien vorige keer den elentrik wegviel toen ik ingezeept stond.
Ook het franse toilet went. Het is me nog niet gelukt een boekske te lezen opt gemak, maar ik vermoed dat mits enige trainig dat toch moet lukken. Waar en wil is…

Als ik met iemand niet weet wat doen, moet ik die doorsturen naar de medische faciliteiten van het UN kamp of het franse militaire kamp. Ben me met Steven dan ook gaan voorstellen bij de dokters daar. Heel gedoe, veel machtsvertoon, veel papieren.. Maar verder zijn ze wel bereid om te helpen natuurlijk!
Elk kamp is een ministad op zich, volledig zelfvoorziend. Hebben meer voorraad dan er verder in Abeche te vinden is.

Na dit bezoek wou ik ook naar het regionaal ziekenhuis gaan. Daar mocht ik van Steven dan alleen naartoe gaan, vooral omdat hij geen zin had vermoed ik.
Dus Youssouf heeft me naar ginder gebracht, mezelf voorgesteld aan de poort en ik mocht binnen. Een immense zandvlakte en zo’n 500 meter verder het ziekenhuisgebouw. 2 deuren, allebei gesloten. Voor de entrée een hele troep vrouwen en kinderen, oudere mannen die probeerde binnen te geraken.
Voor de sortie en kleinere groep die langs daar probeerden binnen te geraken. Dit alles in de blakende zon en met bijbehorende aroma’s!
Toen ze mij zagen aankomen keek iedereen me aan. Ik zag echt hoop in de ogen van sommigen, in de veronderstelling dat ik wel zou kunnen helpen. Ging recht door m’n hart…
Even gestaan, niet goed weten wat doen, tot de bewaker van de sortie me in de gaten kreeg. Ik had blijkbaar de juiste kleur en mocht daarlangs binnen gaan.
Maar dan… Dit ziekenhuis is niet gestructureerd ingedeeld en er is geen receptie, ik zag niemand. Dus zelf maar op onderzoek uit!
Na wat gangen ingegaan te zijn, toch op een binnenkoertje uitgekomen waar heel wat mensen zaten. Links drie kamers, rechts drie kamers, elk telde zo’n 5 bedden tellende, en recht voor mij de WC’s!
Heb daar wat rondgekeken, maar nergens een dokter of verpleegster te bezien, tot er een man mij in slecht frans aansprak. Morgen terugkomen, vandaag is er niemand!

Dag erna teruggegaan, maar toen stond er een andere bewaker die me niet binnenliet. Moest langs administratie passeren, en die man zei me dat dat zomaar niet kon, ik moest een afspraak maken, en papieren hebben met natuurlijk de nodige stempels. Je komt hier nergens als je geen stempel hebt!
Hoe het kan van dag tot dag kan verschillen!

Twee stafleden waren echt ziek in de week en ben ze thuis gaan bezoeken. Dan gaan je ogen pas open. Die mensen hebben niks! Met wat improvisatie en creativiteit iets meer dan een uitgebouwde hut en de schaarse middelen die ze hebben bieden ze dan aan hun bezoeker aan. Weigeren is onbeleefd dus samen thee gedronken.
Gelukkig gaat het ook beter met die twee mannen zodat ze het werk kunnen hervatten!
Erbarmelijk, desolaat, pover, bouwvallig, onbestaand, schabouwelijk,…
En toch gastvrij, vriendelijk, open, glimlachend, levenslustig en ik vermoed ook gelukkig!
Iedereen noemt me hier ook docteur hoewel ze weten dat ik verpleger ben. Het voelt enrom goed om mensen effectief te zien verbeteren na raad die je hen gaf, vooral omdat ik er de verantwoordelijkheid voor draag.

Ergens onderweg een ezel zien sterven. Bezweken onder de last en ondanks verwoede pogingen van de eigenaar stond het uitgemergelde beest niet meer recht en legde zijn hoofd neer.

Het is me opgevallen, dat ondanks de armoede waarin iedereen zich onherroepelijk bevindt, de vrouwen zich als prinsessen kleden. Ongelooflijk kleurrijk, al dan niet met sluier, wat op zich wel iets mysterieus heeft. Heb de indruk dat ze trager lopen om langer mooi te zijn! Gracieuze bewegingen! Ronduit prachtig!
Ook, weer desondanks de armoede, heeft iedereen hier een GSM, en niet van de minste! Het zijn zo van die zaken..

Zaterdag vroeg Alain me mee naar een nieuw restaurant. Steven en een paar van zijn security vrienden stonden daar ook.
Het enige restaurant in Abeche, volledig modern en op westerse leest geschoeid. Veel te duur voor de lokale bevolking, dus alleen maar internationalen.
Het werd een leuke avond. In het begin nog schuchter, af en toe een slechte opmerking in slecht frans om iets wat ik maar half verstaan had, maar hoe meer de avond en de drank vorderde, hoe polyglotter ik werd, althans in mijn gedachten. Heel de avond een mengeling van engels en frans, afhankelijk hoeveel franssprekenden er bij stonden. En hoe later, hoe meer volk!
De oudere generatie (en ik reken dit vanaf 50 plus ;)) gaf vooral vaderlijke raad en deelde wijze levenslessen mee. Over sparen, geld opzijzetten, verantwoordelijkheid nemen en dat uw leven wordt bepaald door bepaalde keuzes die je niet kan terugdraaien maar dat ik nu vooral moet genieten en de wereld zien. Dat was het eerste deel van de avond.
Toen zij naar huis gingen tegen negen uur, omsloot de jongere generatie mij (30-40) om hun ervaringen in Abeche mee te delen en me in te wijden in hun macho-wereld. Een nieuwkomer die zij maar al te graag hun stoere verhalen willen opleggen!
Nog later kwam er een vrouw binnen, goedlachs rond de 40, die me haar verhaal vertelde hoe ze gekidnapt was in Congo, en zelf ontstnapte… Ongelooflijk.
Het is me trouwens opgevallen dat elke man die met veiligheid bezig is, wel een of andere tick heeft. Ook part of the job precies, of zou dit een jobcriteria zijn?

De avond zette zich voort met verhalen over wie er allemaal ziek is geweest en wat de ergste was (dengue won, nipt van malaria) en hoe je muggen met zo’n elektrisch racket het beste kunt benaderen. Boys will be boys.

Hoe armoedig het leven hier aan materiele zaken is, zo rijk is ze aan menselijk contact en ervaring!

En moet zeggen dat ondanks al die unieke ervaringen, de vrijheidsbeperking me toch parten speelt. Ook het gebrek aan echt werk helpt niet echt om de dag vlot door te komen. En dat is dan weer de andere kant van de medaille. Maar ik leer rustig te zijn, mezelf met stille dingen bezig te houden, hoewel ik het soms wil uitschreeuwen en op tien plaatsen tegelijk wil zijn, als het maar niet tussen de vier muren is waar ik me dan bevind.
Edoch… alles went!

Met warme groet,
Liefs
Jan